ආර්ථීකය සරලව
කොළඹ කොටස් වෙළෙඳපොළේ අද (10) දින දෛනික ගනුදෙනු පිරිවැටුම රු. මිලියන 657.97 ක් ලෙසින් සටහන් විය. මෙහි ඇති විශේෂත්වය වනුයේ 2020 අගෝස්තු 10 දිනෙන් පසු තනි දිනක් තුළ වාර්තා වූ අඩුම පිරිවැටුම මෙය වන නිසාවෙනි.
එසේම ඊයේ (09) දිනය වන විට 2021 වසරේ දෛනික ගනුදෙනු පිරිවැටුමේ සාමාන්‍ය රු. බිලියන 6.98 ක් ලෙසින් දැක්වුණු අතර ඒ අනුව අද (10) දිනයේ පිරිවැටුම එයින් 1/10 ක් තරම්වත් නොවීම විශේෂත්වයකි.
සීනි බදු අඩු කිරීමට රජය නිකුත් කළ ගැසට් නිවේදනය මගින් සිදු කර ඇති බදු වංචාව නිසා රජයට සිදු වී ඇති පාඩුව රුපියල් බිලියන 15.9 ක් බව මුදල් අමාත්‍යංශ නිලධාරීන් පාර්ලිමේන්තුවේ රාජ්‍ය මුදල් කාරක සභාවට අද දැනුම් දී ඇති බව වාර්තා වෙයි.
මෙම වංචාව ගැන පාර්ලිමේන්තු කමිටුව මුදල් ආමාත්‍යංශ නිලධාරීන් ගෙන්වා කළ විමසුමකට පිළිතුරු ලෙස නිලධාරීන් මේ බව හෙළි කොට තිබේ.
බ්‍රතාන්‍ය නැගෙනහිර ඉන්දියානු සමාගමේ ඒකාධිකාරය සහ ආරක්ෂණය ( එය ඕලන්ද නැගෙනහිර ඉන්දීය සමාගමෙන් උරුම වුවකි ) යටත් විජිත සිවිල් සේවා නිලධාරීන් විසින් 19 වන සියවසේ දී බිඳ දැමීමෙන් පසුව ශ්‍රී ලංකාවට ආර්ථික නිදහස හිමි වීය.
1948 දී ස්වයං තීරණ අයිතිය හිමිවීමෙන් පසුව , ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රධානී ෆෙස්ටස්ලා සහ රාජ්‍ය ආයතන ක්‍රමානුකුලව නිදහස සොරකම් කරන ලද්දේ , 1951 න් පසුව හිගයන් ඇතිවීමට පටන්ගැනීමත් සමග විදේශ විනිමය රැකගැනීම ආරක්ෂා කිරීමේ සාධාරණීකරණය යටතේ ය.
ජපානයෙන් වසර හතළිහකින් ගෙවීමට ලබාදෙන සහන ණය යටතේ ඉදි කිරීමට සැලසුම් කොට තිබී මෙම රජය විසින් හදිසියේ අවලංගු කළ මාලඹේ කොටුව සැහැල්ලු දුම්රිය ව්‍යාපෘතිය වෙනුවට වෙනත් මාවත් තුනක් ඔස්සේ සැහැල්ලු දුම්රිය මාර්ග ඉදිකිරීමට මුදල් අමාත්‍යාංශයශය සහ නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය තීරණය කොට තිබේ .
මෙලෙස ඉදිකරන සැහැල්ලු දුම්රිය මාර්ග තුන වන්නේ රාගම සිට කොළඹ කොටුව හරහා කිරුලපොන මාර්ගය, කැලණිය නාරාහේන්පිට මොරටුව පිළියන්දල මාර්ගය සහ කොට්ටාව පන්නිපිටිය තලවතුගොඩ හරහා හුණුපිටිය මාර්ගය යි.
මෙරට ඉදි වන ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු ස්වභාවික වායු (LNG) විදුලි බලාගාරය සඳහා මුල්ගල තැබීම අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂ මහතා අතින් පෙරේදා (05) සිදුකරනු ලැබී ය .
කෙරවලපිටියේ මෙම විදුලි බලාගාරය ඉදි කරනු ලබන්නේ ලංකා ට්‍රාන්ස්ෆෝමර්ස් ආයතනය විසිනි. ඒකාබද්ධ චක්‍ර බලාගාරයක් ලෙස මෙය ඉදි කිරීමට සැලසුම් කොට ඇත.
කම්කරුවන්ට සැබවින් ම වරප්‍රසාද සහ අයිතීන් හිමිවන්නේ නීති පැනවීමෙන් නොව වෙළෙඳ පොළ වර්ධනය කරමින් කම්කරු ශ්‍රමය සඳහා ඉල්ලුම ඉහළ දැමීමෙන් බව අධිකරණ ඇමති එම් යු එම් අලි සබ්‍රි මහතා ප්‍රකාශ කළේ ය. හාම්පුතුන්ට නීති දමා දහ දෙනා පස් දෙනා කරනවා වෙනුවට හාම්පුතුන් හා දෙනෙකුට ඉඩ සලසා ඔවුන් අතර තරගයක් ඇති කළ විට කම්කරු ශ්‍රමය සඳහා ඉල්ලුම ඉහළ යන බව ඇමතිවරයා පෙන්වා දුන්නේ ය. එසේ වූ වීට කම්කරුවන්ගේ සේවය ලබා ගැනීමට සේවක වරප්‍රසාද ඉහළ දැමීමට හාම්පුතුන්ට සිදුවන බව ඇමතිවරයා පැවසීය .
ඒ අනුව ඇමතිවරයා කීවේ කම්කරු අයිතීන් ලබාදීමේ වඩා සාර්ථක ක්‍රමය නව නීති ගෙන ඒම නොව වෙළෙඳපොළ වර්ධනය කිරීම බව යි.
චීනය ඉන්දියාව ඇතුළු රටවල් ගණනාවකින් ආණ්ඩුව ඩොලර් බිලියන පහක පමණ ණය ඉල්ලා ඇතත් එම ණය කිසිවක් මේ වනතෙක් ලැබී නැති බව මුදල් අමාත්‍යංශ ආරංචි මාර්ග කිය යි.
ඉන්දියානු රජයෙන් ඩොලර් බිලියනයක් සහ චීන රජයෙන් ඩොලර් බිලියන 1.5 ක් රජයෙන් රජයකට දෙන අතමාරු ලෙස රජය ඉල්ලා සිටියේ පසුගිය වසරේ ඔක්තෝබර් මාසයේ දී ය. එම මුදල් ජනවාරි මාසයේ ලැබෙනු ඇති ආණ්ඩුව අපේක්ෂා කළේ ය.
වතු කම්කරුවන්ගේ අවම වැටුප රුපියල් දහසක් ලෙස, තමන්ගේ විරෝධය මැද, පඩි පාලක සභා නීතිය යටතේ ගැසට් කළ හොත් මෙතෙක් සේවක වැටුප් සහ වරප්‍රසාද තීරණය කළ සාමුහික ගිවිසුම්වලින් ඉවත්වීමට කටයුතු කරන බව වතු සමාගම් ප්‍රකාශ කොට ඇත.
වතු සමාගම් කියන්නේ නීති දෙකකින් වතු පාලනය කළ නොහැකි බව යි. ආණ්ඩුව සහ වතු වෘත්තීය සමිති වතු පාලනයට පඩි පාලක සභා නීතිය යොදා ගන්නේ නම් සාමුහික ගිවිසුම් නීතිය අවශ්‍ය නොවන බව වතු සමාගම් කිය යි.
කොළඹ වරායේ බටහිර ජැටිය සංවර්ධනය ඉන්දියාවේ අදානි සමාගමට ලබා දීමට ශ්‍රී ලංකා රජය ගත් බව කියන තීරණයට තමන්ගේ සම්බන්ධයක් නැති බව ඉන්දියානු රජය ප්‍රකාශ කරන බව වාර්තා වෙයි.
ශ්‍රී ලංකාවේ ඉන්දියානු මහ කොමසාරිස්වරයා ප්‍රකාශ කොට ඇත්තේ මෙම ව්‍යාපෘතියට ආයෝජකයකු නම් කිරීමක් ඉන්දියාව විසින් සිදු නොකළ බව යි. ශ්‍රී ලංකා රජයේ ප්‍රකාශය ගැන තමා පුදුම වන බව ද මහ කොමසාරිස්වරයා ප්‍රකාශ කොට ඇත.
කොළඹ වරායේ බටහිර පර්යන්තය ඉන්දියාවේ අදානි සමාගම සමග හවුල් ව්‍යාපාරයක් ලෙස සංවර්ධනය කිරීමට කැබිනට් අනුමැතිය හිමි වී තිබේ. ඒ අනුව වසර 35 කින් යලි ශ්‍රී ලංකාවට අයිතිය හිමිවන ව්‍යාපෘතියක් ලෙස මෙය සංවර්ධනය කිරීමට යෝජිත ය.
අදානී සමාගමේ දේශීය නියෝජිතයා ලෙස කටයුතු කරන්නේ ජෝන් කීල්ස් සමාගම යි.
