ආර්ථීකය සරලව
වාහන ආනයනයට පනවා ඇති සීමා ඇතුළු සියලු ආනයන සීමා ක්‍රමානුකුලව ඉවත් කිරීමට රජය තීරණය කොට ඇති බව තතු දත් ආරංචි මාර්ග කියයි.
ආනයන සීමා මගින් ආර්ථිකයට ඇතිවී තිබෙන අහිතකර බලපෑම් ඉවත් කිරීමත්, රජයේ බදු ආදායම් ඉහළ දමා ගැනීමත්, රුපියල පමණට වඩා අධි ප්‍රමාණ වීම වළකා ගැනීමත් සඳහා මෙලෙස ආනයන සීමා ඉවත් කිරීමට තීරණය කොට ඇත.
J
ආසිරි පෝට් සිටි හොස්පිටල් (පෞද්ගලික) සමාගම විසින් කොළඹ වරාය නගරයේ රෝහලක් සංවර්ධනය කිරීම සඳහා වන ව්‍යාපෘතියක් ක්‍රියාත්මක කිරීමට යෝජනාවක් ඉදිරිපත් කර ඇත.
2023 වසර අවසන් වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ විදේශ සංචිත ප්‍රමාණය ඩොලර් බිලියන 4.3 ක් හෙවත් මිලියන 4300 ක් දක්වා ඉහළ ගොස් ඇති බව මහ බැංකු අධිපති ආචාර්ය නන්දලාල් වීරසිංහ මහතා ප්‍රකාශ කරයි.
මහ බැංකුව මෙම වසර තුළ ඩොලර් මිලියන 1900 ක් වෙළෙඳ පොලෙන් මිල දී ගෙන ඇත. ඊට අමතරව ජාත්‍යන්තර මුල්‍ය අරමුදලින් සහ ලෝක බැංකුව වැනි ආයතනවලින් ලැබුණු මුදල් ද සංචිත ගොඩ නැගීම සඳහා භාවිතා කොට ඇත.
රට ගොඩ ගැනීමට අවශ්‍ය අසීරු තීරණ මේ වන විට ගෙන අවසන් බවත්, ඉදිරියේ දී ජනතාවට සහන සැලසීමට ක්‍රියා කරන බවත්, ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා ප්‍රකාශ කළේ ය.
අවශ්‍ය නිවැරදි තීන්දු තීරණ සමඟ මෙම වසර ඇතුලත ශ්‍රී ලංකාව ශීඝ්‍ර ආර්ථික වර්ධනයක් කරා ගෙන යන බව ද වික්‍රමසිංහ මහතා පැවසීය.
අද ( ජනවාරි 1 ) දින සවස් වන විට ඩොලරයේ අගය මද වශයෙන් පහළ ගොස් ඩොලරයට රුපියල් 322.20/40 ලෙස සටහන් වූ බව වාර්තා වෙයි.
පසුගිය සිකුරාදා එය සටහන් වුයේ 323.90 /324.00 වශයෙනි.
2023 වසරේ මෙරටට සංචාරකයින් ගෙන්වා ගැනීමේ ලක්ෂ 15 ක ඉලක්කය ආසන්නයට ම පැමිණෙමින් වසර තුළ සංචාරකයින් 1,487,303 ක් පැමිණ ඇති බව වාර්තා වෙයි.
එය ඉලක්කයට වඩා 12,697 කින් අඩු සංඛ්‍යාවකි.
ඉතිහාසයේ පළමු වරට මෙරට රාජ්‍ය ආදායම ලෙස රුපියල් කෝටි තුන්ලක්ෂ එකළොස්දහස් පන්සියයක (බිලියන 3115) මුදලක් ගත වූ 2023 වසරේදී උපයා ගැනීමට රජය සමත් වී තිබේ. මෙය රාජ්‍ය ආදායම් ඉතිහාසයේ එක් වසරකදී උපයා ගනු ලැබූ ඉහළම අදායම වන බවත් රජයේ සමස්ත බදු ආදායම රුපියල් ට්‍රිලියන තුන ඉක්මවා අය කරගත් පළමු අවස්ථාව මෙය බවත් ජනාධිපති කාර්යාලයේ රාජ්‍ය ආදායම් ඒකකයේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් එම්.ජේ. ගුණසිරි මහතා ප්‍රකාශ කළේය. මීට අමතරව රජයේ එදිනෙදා පුනරාවර්තන වියදම්වලින් පොලී වියදම් හැර අනෙකුත් වියදම් සපුරාලීමට රජයේ බදු ආදායම් මෙවර සමත් වී තිබෙන බව ද අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා කීය. ඒ අනුව දශක දෙකහමාරකට පසුව, රුපියල් බිලියන 52ක ප්‍රාථමික ගිණුමේ ඉතිරියක් වාර්තා කිරීමට ද හැකියාව ලැබී ඇත.
වසර 2023 රජයේ සමස්ත ආදායම් ප්‍රශස්ත ලෙස ඉහළ යෑම පිළිබඳ වැඩිදුරටත් අදහස් දැක්වූ එම්.ජේ.ගුණසිරි මහතා, වසර 2023 දී රුපියල් බිලියන 2752ක බදු ආදායමකුත්, රුපියල් බිලියන 363 බදු නොවන හා ප්‍රධාන ලෙස ලැබූ ආදායමකුත් ලෙස රුපියල් 3115ක සමස්ත ආදායමක් ලබා ගෙන ඇතැයි පැවැසීය.
ලංකාවේ ජාතික ගිණුම් ඇස්තමේන්තු හරියකට තියෙන්නේ 1958 පමණ සිටයි. පහත තියෙන්නේ 1958දී ලංකාවේ දදේනියට කෘෂිකාර්මික, කර්මාන්ත හා සේවා අංශ වලින් ලැබුණු දායකත්වය. කෘෂිකර්මය – 48.4%කර්මාන්ත – 15.2%සේවා – 36.2% පේනවනේ තත්ත්වය. රටේ නිෂ්පාදිතයෙන් බාගයක් පමණ කෘෂිකර්මය. කර්මාන්ත අංශයේ දායකත්වය 15.2%ක් පමණයි. නමුත් සැලකිය යුතු සේවා ආර්ථිකයක් ඒ වෙද්දීත් රටේ තිබුණා.ඔහොම තිබුණු ලංකාවේ ආර්ථිකයේ ආකෘතිය ටිකෙන් ටික වෙනස් වෙලා 2018 වන විට පැවති තත්ත්වය තමයි පහත තියෙන්නේ. කෘෂිකර්මය – 7.6%කර්මාන්ත – 30.1%සේවා – 53.7% මේ සංසන්දනය සඳහා 2018 වර්ෂය තෝරා ගත්තේ මෙතෙක් ලංකාවේ ආර්ථිකය වඩාත්ම විශාල මට්ටමක තිබුණේ ඒ අවුරුද්දේ නිසා. ඉන් පසුව ආර්ථිකය හැකිළුණු නිසා දැන් රටේ ආර්ථිකය ඊට වඩා තරමක් පොඩියි. ඒ වගේම, 2018 ඉහත ප්‍රතිශත තුනේ එකතුව 100%ක් නොවන්නේ නිෂ්පාදන මත අය කළ ශුද්ධ බදු (බදු – සහනාධාර) වෙනම ගණනය කර තිබෙන නිසා. මුල් කාලයේදී ඇස්තමේන්තු හදද්දී එවැන්නක් සිදු වුනේ නැහැ.මෙහිදී අපි මුලින්ම අවධානය යොමු කරන්නේ ආර්ථිකයේ පංගුවක් ලෙස කෘෂිකාර්මික අංශය හැකිලීම දෙසයි. 1958දී 48.4%ක් වූ මෙම පංගුව 2018 වන විට 7.6% දක්වා කුඩා වෙනවා. මෙයින් අදහස් වන්නේ කුමක්ද? රටේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති තුළ කෘෂිකාර්මික අංශයට කුඩම්මාගේ සැලකිලි ලැබිලද? රටක ආර්ථිකය වර්ධනය වෙද්දී දදේනියේ කෘෂිකාර්මික පංගුව ටිකෙන් ටික අඩු වෙන එක සාමාන්‍ය දෙයක්. ඒ වගේම හොඳ තත්ත්වයක්. මතක තියා ගන්න මේ කතා කරන්නේ ආර්ථිකයේ කෘෂිකාර්මික පංගුව අඩු වීම ගැන මිසක් රටේ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදිතය අඩු වීම ගැන නොවන බව. පැහැදිලි ලෙසම ඒ දෙක දෙකක්.කෘෂිකාර්මික පංගුව මේ විදිහට අඩු වී තිබෙන්නේ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදිතය වර්ධනය වන අතරම, කර්මාන්ත හා සේවා අංශයේ නිෂ්පාදිත ඊට වඩා ගොඩක් වේගයෙන් වර්ධනය වී ඇති නිසා මිසක් කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදිතය අඩු වී ඇති නිසා නෙමෙයි. රටක සමස්ත නිෂ්පාදිතයෙන් බාගයක්ම කෘෂිකර්මයනම් දළ ප්‍රකාශයක් ලෙස එයින් අදහස් වන්නේ රටේ සම්පත් වලින් බාගයක්ම යොදවා තියෙන්නේ කන බොන ටික හදාගන්න කියන එකයි. අනෙක් හැම අවශ්‍යතාවක් වෙනුවෙන්ම වෙන් වෙන්නේ ඉතිරි බාගය. ඒ කියන්නේ, රටේ මිනිස්සුන්ගේ ජීවන තත්ත්වය දිහා බැලුවොත් කන බොන එක ඇරෙන්න වෙන කරන දේවල් ඉතා සීමිතයි.
මේ පංගුව 7.6% දක්වා අඩු වෙනවා කියන්නේ රටේ නිෂ්පාදිතයෙන් 92.4%ක්ම වෙනත් භාණ්ඩ හා සේවා කියන එක. ඒ කියන්නේ රටේ මිනිස්සු කන බොන එකට අමතරව තවත් ගොඩක් දේවල් කරනවා. එහෙම කරන්න පුළුවන් ආදායමක් ඔවුන්ට ලැබෙනවා. ඇමරිකාවේ දදේනිය ඇතුලෙ කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදිතයේ පංගුව 1.1%ක් පමණයි. එයින් අදහස් වන්නේ ඇමරිකාවේ කෘෂිකර්මය නොසලකා හැරලා කියන එක නෙමෙයි. ඇමරිකාවේ ලෝකයේ ලොකුම කෘෂිකාර්මික රටක්. නමුත්, කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදිතය වගේ 90 ගුණයක පමණ සමස්ත නිෂ්පාදිතයක් රට ඇතුළේ සිදු වෙනවා. ඒ හරහා රටේ මිනිස්සුන්ට ආදායම් ලැබෙනවා. ඒ නිසාම, සාමාන්‍ය ඇමරිකානුවෙකුගේ ආදායමෙන් කෑම බීම වෙනුවෙන් වෙන් කළ යුතු කොටස ගොඩක් කුඩා කොටසක්.
