ආර්ථීකය සරලව
ජීවිත් සේනාරත්න විසිනි
මෙරට සමස්ත අපනයනයන්ගෙන් 47%ක් පමණ වන ශ්රී ලාංකේය ඇඟලූම් කර්මාන්තය මෙන්ම 17%ක් පමණ වන කාර්මික රැකියාවන් අප රටෙහි ආර්ථික දියුණුව හා යහ පැවැත්ම උදෙසා සුවිසල් මෙහෙවරක් ඉටු කරනු ලබයිි. ඒ නිසාම එම කර්මාන්තයන්හි ශක්තිමත් බව හා ඔරොත්තු දීමේ හැකියාව අපගේ ජාතික ප‍්‍රමුඛතා ලැයිස්තුවෙහි ඉතා ඉහළ මට්ටමක පැවතිය යුතුය.
දේශීයව්‍යවසායකයන්ට තම ව්‍යාපාර පහසුවෙන් කරගෙන යාමට නොහැකි තත්ත්වයක්ක්‍රමයෙන් උද්ගත වෙමින් තිබෙන බවට ඔවුන් අතරින්ම විවිධ මතවාද පැන නැගීතිබේ. මේ ඒ පිළිබඳව දේශීය ව්‍යවසායකයකු සමග කළ සාකච්ඡාවක සටහනකි.
ඒ ව්‍යවසායකයා ආචාර්ය නයන දෙහිගමය. එපික් ටෙක්නෝලොජි සමාගම් සමූහයේ නිර්මාතෘවරයා ද ඔහුය. ජපානය, සිංගප්පූරුව හා මැලේසියාව යන රටවල ද තම සමාගම්වල ශාඛා පිහිටුවාගෙන යමින් විදෙස් වෙළෙඳ පොළඳ අත්කරගෙන සිටින දෙහිගම මහතා මහනුවර කින්ස්වුඩ් විද්‍යාලයේ ආදි ශිෂ්‍යයෙකි. ගම ද මහනුවරය. ශ්රී ජයවර්ධනපුර විශ්ව විද්‍යාලයෙන් ව්‍යාපාර පරිපාලනය පිළිබඳ ශාස්ත්‍රපති උපාධිය දිනාගත් ඒ මහතා ව්‍යවසායකත්වය පිළිබඳ ආචාර්ය උපාධිය දිනාගෙන තිබෙන්නේ තායිලන්තයේ පිහිටි ජාත්‍යන්තර විශ්වවිද්‍යාලයකිනි. මේ ඔහුගේ හඬයි.
යුරෝපා පාර්ලිමේන්තුව ශ්රී ලංකාවට එරෙහිව යෝජනාවක් සම්මත කර ගැනීමත් සමගම ශ්රී ලංකාවට මෙතෙක් ලැබෙන GSP Plus පිළිබඳව විවිධ අදහස් පළවීමට පටන්ගෙන තිබෙනවා.
එක් මතයක් වන්නේ GSP Plusවලින් ශ්රී ලංකාවේ ඇගලුම් සහ මත්ස්‍ය අපනයනවලට විශාල බලපෑමක් එල්ල වන නිසා එමගින් ශ්රී ලංකාවේ දැනට පවතින විනිමය අර්බුදය තවත් ඉහළ යා හැකි බව සහ අපනයන තවත් අඩු විය හැකි බවයි. එමගින් අපේ ඩොලරයේ අගය රුපියලට සාපේක්ෂව රු.300ක් විය හැකි බවත් පැව‍සෙනව.
ශ්රී ලංකාවට භාණ්ඩ ආනයනය තවදුරටත් සීමා කළහොත් රටේ ආර්ථිකය සංකෝචනය විය හැකි බවත්, එමගින් දරුණු ආර්ථික පසුබෑමකට රට ලක්විය හැකි බවත් ආර්ථික විශ්ලේෂක ධනනාත් ප්‍රනාන්දු මහතා පෙන්වා දුන්නේය.
රටේ ආර්ථික තත්වය සම්බන්ධයෙන් MediaLK සමග අදහස් දක්වමින් ඒ මහතා වැඩිදුරටත් පෙන්වා දුන්නේ මේ වන විට රට මුහුණ දෙමින් සිටින ආර්ථික තත්ත්වයෙන් ගොඩඒමට නම් ආර්ථික ප්‍රතිසංස්කරණ වෙත ඉතා කඩිනමින් යා යුතු බවයි.
මෑතක දී කෘත්‍රිම රසායනික පොහොර ආනයනය තහනම් කිරීමෙන් පසුව ප්‍රසිද්ධ මාධ්‍යයන් හි බොහෝ විශේෂඥ කතිකා ප්‍රචාරය වූයේය. කනගාටුවට හේතුවන උත්ප්‍රාසාත්මක කාරණය නම්, රසායන විද්‍යා විෂයෙන් පරිබාහිර වූ එම විශේෂඥයන් යූරියාවල රසායනික ගුණ සම්බන්ධව වැරදි සහගත ප්‍රකාශ කිරීමයි.
පොහොරවල විස ගතිය හෝ වෙනත් කාරණයක් කෘෂිකර්ම විද්‍යාත්මක ගැටලුවක් බවට පත්වන්නේ එය වගා බිම්වලට හානිකර වුවහොත් පමණකි. ඊට පෙරාතුව නිර්මාණය කිරීම, නිෂ්පාදනය ස්ථාවරතාවය, ජීව පැවැත්ම, සෞඛ්‍යයට හානිකර බව හෝ පරිසරයට හානිකර බව වැටහෙන්නේ රසායන විද්‍යා විෂය ක්ෂේත්‍රයටය.
මෑතදී පැවැත්වූ විශේෂඥ කතිකා කිහිපයක දී ඉදිරිපත් වූ වැරදි සහගත මත දුරුකර දැමීමට මෙම ලිපියෙන් උත්සාහ ගැනේ. රසායන විද්‍යාව පැත්තෙන් යූරියා සම්බන්ධ කරුණු කිහිපයක් පහත දැක්වේ.
පුන්‍ය ආයතන හා ලාබ නොලබන ආයතන හැර අනෙක් සියලු වාණිජ ව්‍යාපාර ආයතන ලාබ ලබාගැනීමේ පරමාර්ථයෙන් පිහිටුවාගනු ලැබූ ආයතන වේ. මේ හැර යම් සේවාවක් සැපයීමට අරමුණු කරගෙන රජය විසින් පිහිටවනු ලැබූ ආයතන පවා වාණිජ පදනමක් මත පිහිටුවා තිබීමෙන් පෙනී යන්නේ, ලාබ ලබාගැනීමේ හෝ අඩුතරමින් වියදම පියවා ගැනීමේ අරමුණ මෙහි ගැබ්ව ඇති බවයි. සෑම ව්‍යාපාරික ආයතනයකට ම, එය පුද්ගලික වුව ද , රජයේ වුව ද, බොහෝ සමානකම් ඇත. එනම්, ඒවායේ පදනම එක හා සමාන ය. සරල ම උදාහරණය ලෙස හිමිකරු විසින් පවත්වාගෙන යන වෙළෙඳසැලක් හෝ වැඩපොළක් සැලකිය හැකි ය. එහි හිමිකරු හා සේවකයා ද එක ම පුද්ගලයෙකි. ව්‍යාපාරය විශාල වන විට එහි කටයුතු එක් පුද්ගලයකුට සිදුකළ නොහැකි හෙයින් එහි සේවාව සඳහා බාහිර පුද්ගලයින් යෙදවීමට සිදුවේ.
ලියාපදිංචිකිරීමේ පිළිවෙළ අනුව තනි පුද්ගල හෝ හවුල් ව්‍යාපාරයක් ලෙස ද, සමාගම් ලෙස පුද්ගලික සමාගම් හෝ පොදු සමාගම් වශයෙන් ද, පාර්ලිමේන්තු පනත් මගින් ස්ථාපිත සංස්ථා, අධිකාරි හෝ මණ්ඩල ලෙස ද මේවා වර්ග කළ හැකි ය. මේ වර්ගීකරණය පදනම්ව ඇත්තේ අදාළ ව්‍යාපාරයේ ප්‍රාග්ධන හිමිකරුවාගේ රුචි අරුචිකම් සහ අයිතිවාසිකම් ආරක්ෂා වන අන්දමට අදාළ ව්‍යාපාරික ආයතනයේ ක්‍රියාකාරිත්වය පවත්වාගෙන යන ආකාරයට ය. ප්‍රායෝගික තලයේ දී තනිපුද්ගල හෝ හවුල් ව්‍යාපාරවල හිමිකරුවන් බොහෝවිට අදාළ ක්ෂේත්රය ගැන මනා අවබෝධයක් හෝ හැකියවක් ඇති අයවලුන් වන අතර ඔහු හෝ ඇය කෙළින් ම එම ව්‍යාපාරයේ වැඩකටයුතු වලට සම්බන්ධ වෙයි. එසේ නොමැති නම්, අඩුතරමින් මූල්‍ය කටයුතු හෝ අධීක්ෂණය කරයි. ඊට අමතරව ව්‍යාපාරික තීන්දු ගැනීමේ දී මූලිකත්වය ගනියි.
ගෙවාගැනීමට බැරි තරමට ඉහළ ගොස් තිබෙන දෙස් විදෙස් ණය සහ විදේශ විනිමය සංචිතයපහළ බැසීම නිසා අද රට ආර්ථිකමය වශයෙන් මුහුණ දී සිටින්නේ බරපතළ අර්බුදයකටය.මේ ඒ පිළිබඳව කෙරෙන විමසුමකි.
මේ විමසුම කරන්නේ කොමර්ෂල් බැංකුවේ හිටපු සභාපති මහේන්ද්‍ර අමරසූරිය මහතාය. යුනයිටඩ් මෝටර්ස් සහ පැලවත්ත සීනි යන සමාගම්වල ද සභාපතිවරයා ලෙස කටයුතු කළ ඒ මහතා, රටේ ආර්ථික ප්‍රශ්න ගැන ස්වාධීන මත දරන ආර්ථික හා මූල්‍යමය කරුණු පිළිබඳ උද් යෝගිමත් පුරවැසියෙකි. මේ, ඒ මහතාගේ හඬයි.
සාමාන්‍යායෙන් ලෝකයේ පවතින ණය ලබා දීමේ සහ ගැනීමේ ක්‍රමවේදය වන්නේ දෙපාර්ශවය එකඟ වන පොලී අනුපාතයක් මත සහ නිෂ්චිත කාල වකවානුවක් තුළ ආපසු ගෙවීමේ එකඟත්වය මත එම මුදල ලබා දීමයි.
එසේ ලබාදෙන මුදල් සඳහා ආරක්ෂාවක් අවශ්‍ය නිසා වටිනා යමක් ඇපයට තබා ගැනීම සරල ම සහ පැරණි ම ක්‍රමයයි.
මා ඉගෙනගත් පාසලේ විදුහල්පතිව සිටි අභාවප්‍රාප්ත බොනී ප්‍රනාන්දුපුල්ලේ පියතුමා කතන්දර සහ උදාහරණ මගින් සිසුන්ට උපදෙස් දීමට පුරුදුව සිටියේ ය. සිසුන්ට උපදෙස් දීමට ඔහු නිතර යොදාගත් ප්‍රශ්නයක් වුයේ “ හොඳ කේතලයක් සහ නරක කේතලයක් අතර වෙනස ඔබ දන්නවාද ?” යන්න යි. ඒ දෙක ම පෙනුමෙන් එක හා සමාන ය. දෙකේ ම ශබ්දය එක ම ය. දෙකෙන් ම සිදුවන්නේ වතුර රත්කිරීමේ එක ම කාර්යය යි. කොයික හොඳ ද? කොයික නරක ද? කියා පෙන්නුම් කරන්නේ කාලය පමණකි. ජීවිතයේ අමාරු පරීක්ෂණ වන්නේ වාර විභාගය හෝ අධ්‍යයන වාර අවසාන පරීක්ෂණය හෝ නොවන බව කියන්නට ඔහු පුරුදුව සිටියේ ය. ශිෂ්‍යයින් ලෙස ඔබ, ඔබ විසින් ම මුහුණ දීමට පුහුණු විය යුතු පරීක්ෂණය වන්නේ ‘කාලයේ පරීක්ෂාව ‘ බව ඔහු කීවේ ය. මෙම උපදේශය ප්‍රිය කළ මම අද දක්වා එය මතක තබා ගතිමි.
ගෝලීය වසංගතයේ වසරක කාලය, අපගේ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති සහ 2021 වසර සඳහා ඉදිරිපත් කළ අයවැය ලේඛනය සම්බන්ධයෙන් ලිට්මස් පරීක්ෂාවක් බවට පත්ව ඇත. “ කාලයේ පරීක්ෂාව “ පිලිබඳ කාරණයේ දී, ශ්රී ලංකාව කුමන ස්ථානයක සිටින්නේ ද යන්න කෙනෙකුට මෙමගින් තේරුම් ගත හැකි වනු ඇත.
බොහො දෙනෙකුට තියෙන ප්‍රශ්නයක් තමයි ලංකාවෙ රුපියලයි ඩොලරයයි අතර තියෙන අගය කොහොමද මෙච්චර ඉක්මනට විචලනය වෙන්නෙ කියන එක. මූලික වශයෙන් අපි අවබෝධ කරගන්න ඕනෙ, ආර්ථික විද්‍යාවෙදි අපි කියන ඉල්ලුමයි සැපයුමයි මත තමයි මිල තීරණය වෙන්නෙ කියල. ඩොලරයට තියෙන ඉල්ලුම සැපයුම මත තමයි ඩොලරයකට රුපියල් කීයක් ගෙවන්න වෙනවද කියල තීරණය වෙන්නෙ.
පහුගිය දිනවල අපිට ඩොලරය මිල දී ගන්න හැකි වුනේ රුපියල් දෙසීයට, දෙසිය එකට, දෙසිය දෙකට වගේ අගයකට. අපිට චීනයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් පන්සීයක ණයක් ලැබුණා. ඒත් එක්කම එක ඉතාමත් පහළ අගයකට ආවා. රුපියල් එකසිය අසූගණනක් වැනි අගයකට. නමුත් දිනකට පසු නැවත වරක් ඒක ඉහළ ගිහින් තියෙනව. ඩොලරයට සාපේක්ෂව රුපියලේ අගය ඉහළ පහළ යන්න මූලිකම හේතුවක් තමයි, බොහෝ දෙනෙක් හිතන්නෙ මේක ආනයන අපනයන මත තීරණය වෙනව කියල. ඒක සමාජයේ තියෙන මූලික වැරැදි මතයක්.
